ÖNDER İmam Hatipliler Derneği tarafından hayata geçirilen Medya Okuryazarlığı ve Sahte Haberlerle Mücadele Etme Politikaları projesi kapanış programıyla sona erdi. Medya ve iletişim dünyasından önemli isimlerin ve akademisyenlerin katılımıyla yapılan çalışma sonunda bir rapor hazırlanarak karar alıcılara sunulacak.
Üniversite öğrencilerine yönelik hayata geçirilen Medya Okuryazarlığı ve Sahte Haberlerle Mücadele Etme Politikaları projesi mayıs ayında Mardin’de yapılan ilk etap ile başladı. Antalya’da temmuz ayında yapılan ikinci etabın ardından kapanış programı, 20-21 Ağustos 2024 tarihinde İstanbul’da 32 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi. Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA), Türk Gençlik Kulübü (Kuzey Makedonya), Teknoloji Kültür Sanat ve Gençlik Oluşumu Derneği ortaklığında yapılan proje, Türkiye Ulusal Ajansı tarafından desteklendi.
Dünyayı dijital platformlar yönetiyor
TÜGVA Genel Merkezi’nde düzenlenen programda katılımcılara hitap eden ÖNDER Genel Başkanı Abdullah Ceylan, dünyanın artık ordularla ve liderlerle değil dijital platformlar ve algoritmalar üzerinden yönetildiğini söyledi. Bu projenin de gençlere bu gerçeği bilerek karşılaştıkları durumlarla ilgili duruş sergileyebilmeleri amacıyla hazırlandığını kaydeden Ceylan, “Dünyayı yöneten güçlerin ABD’de Donald Trump’ı seçerken 90 milyon kişinin verilerini yöneterek nasıl bir sonuç çıkardığını bütün dünya gördü ama görmezden geldi. Biz küresel güçlerin kendi halklarını bile bu algoritmalarla yönettiğini görüyoruz. Bu noktada daha ayakları yere basan bir yerde durarak bu dengeyi kurmamız gerekiyor” dedi.
Seçim yaparken iki kriter önemli
Gençlerin yaşadığı dijital dünyaya onları hazırlama üzerine bu çalışmayı yaptıklarını kaydeden Ceylan sözlerini şöyle sürdürdü: Peki biz bütün bu olaylarla nasıl mücadele edeceğiz? Uzmanlar dijital minimalizmi öneriyor. Günde uzun saatlerimizi ayırarak değil de kontrollü bir şekilde bu ilişkiyi yönetmemiz gerekiyor. Bunun dışında şu iki kriter bizler için çok önemli. Ayeti kerimede “Size bir fasık haber getirdiğinde onu araştırmadan, incelemeden onunla ilgili aksiyona geçmeyin” deniliyor. Peygamber Efendimiz de bir hadisi şerifinde, “Kişiye duyduğunu söylemesi yalan ve günah olarak yeter” buyuruyor. O yüzden bizim sosyal medya ile ilişkimizi ayakları yere basan bir hale getirmemiz lazım. Muhakeme yeteneğine sahip gençler olarak burayı daha mantıklı bir şekilde kullanmamız gerekiyor.
Muhakeme ile karar vermeliyiz
TÜGVA Genel Başkanı İbrahim Beşinci de Hatay depreminden bir örnek vererek başladığı konuşmasında, arama kurtarma çalışmalarının sürdüğü esnada “Baraj kapakları açıldı”
yalanının sosyal medya üzerinden dolaşıma sokularak hayati önem taşıyan arama kurtarma çalışmalarının kesintiye uğratıldığını hatırlattı. Bunun ciddi bir dezenformasyon olduğunu belirten Beşinci, “Dezenformasyon dünyada bugün çok çeşitli boyutta yapılmaktadır. Bunun örneklerini görmüş bir insan olarak medya okuryazarlığında insanın muhakeme yeteneğiyle bir bilgiyi aldıktan sonra beyninde yorumlaması ve karar vermesinin çok önemli olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Hakikat her şeyin üstünde
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı İstanbul Bölge Müdürü Metin Erol da programın değerlendirme konuşmasını yaptı. “Çağın vebası” olarak tanımladıkları dezenformasyonla mücadele çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Erol, “21. yüzyıl gerçeklerin çarpıtıldığı, yalan ile algıların belirlenmeye çalışıldığı bir dönem. Biz bu ortamda hakikati her şeyin üstüne koymalıyız. Yaşananlara kulaklarımızı tıkayıp dilsiz şeytanlar olamayız” dedi. 2018 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre Türkiye’nin dünya üzerinde dezenformasyonu en çok maruz kalan ülke olduğunu belirten Erol sözlerine şöyle devam etti: Bu ülkenin yüzde 99’u Müslüman diyoruz ancak bu ülkede üretilen iki haberden birinin yalan olması kabul edilebilir bir şey değil. Adımlarımızı atmaya devam edeceğiz ama kendi sorumluluğumuzun ne olduğunu da unutmayalım. Ferdi düzeyde mücadele yoluna gidelim.
Medya profesyonellerinden dersler
Programın ilk oturumunda gençlerle bir araya gelen 24 TV moderatörü Zeynep Türkoğlu,
“Doğru Habercilik ve Toplumsal Bilinç” üzerine değerlendirmelerde bulundu. Daha sonra dijital içerik üreticisi Adem Metan, “Dijital İletişim ve Temel Dinamikleri” başlığıyla gençlerle sohbet etti. İstanbul Medipol Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. İhsan Eken de “Sosyal Medya ve Toplum” konusunda bir sunum yaptı. Programın ikinci gününde “Algı ve Gerçek Arasında Yön Bulma” paneli, TRT Haber’den Betül Soysal Bozdoğan moderatörlüğünde 24 TV programcısı Esra Elönü, gazeteci Taha Hüseyin Karagöz ve iletişimci yazar Said Ercan’ın katılımıyla yapıldı.
ÖNDER Genel Sekreteri Seçkin Koç, Genel Başkan Yardımcısı İslam Şensöz ve Yönetim Kurulu Üyesi Ali Akman’ın da katıldığı program konuklara hediye takdimi ve toplu fotoğraf çekimiyle program sona erdi.
